Heb jij vragen over of zoek jij hulp bij pesten. Ga naar ALLESoverPESTEN.be
De 10 bouwstenen van Kies Kleur tegen Pesten
Maak stap per stap een plan om pesten te voorkomen en aan te pakken en bouw zo aan de fundamenten van een antipestbeleid.
Als school, jeugdvereniging of sportclub werk je best een sterk plan uit om pesten te voorkomen en aan te pakken. Zo’n plan hoeft niet heel ingewikkeld te zijn en meteen kant-en-klaar: je kan het stap per stap opbouwen en verder laten groeien, samen met je organisatie. Je moet er gewoon aan beginnen door simpelweg, maand per maand met een bouwsteen aan de slag te gaan! Bij elke bouwsteen delen we een voorbeeld van een goede praktijk van organisatie die er al mee aan de slag is. Volg onze bouwstenen en laat je elke maand inspireren hoe jullie de bouwsteen kunnen toepassen in jullie klas, groep, club of organisatie? Zo geven we pesten samen een heel jaar geen kans!
Waarom?
Omdat pesten voorkomen beter is dan pesten oplossen. Met de bouwstenen werk je aan een positieve groepssfeer waar pesten minder kans maakt of sneller halt wordt toegeroepen door de groep zelf. Pesten gebeurt meestal in groep en los je ook daar op.
Waar?
Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang maandelijks de bouwstenen in je mailbox. Of volg de bouwstenen via de Facebook of Instagram van Kies Kleur tegen Pesten.
NIEUW! Bestel onze kleurrijke poster van de bouwstenen en laat zien dat jullie werk maken van pesten aanpakken en voorkomen.
Meer?
Ben je op zoek naar ondersteuning/hulp bij het opstellen van een degelijk antipestbeleid? Op ALLESoverPESTEN.be/beleid vind je info over zelfscans, toolkits en info over de partners van het Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten die je kunnen begeleiden bij het uitzetten en implementeren van een goed antipestbeleid.
Veel succes!
Op zoek naar hulp bij een pestprobleem? Check de wegwijzers op ALLESoverPESTEN.be/wegwijzers en lees wat te doen en wie je kan helpen.
“Last van kliekjes en eenzame eendjes?”
bouwsteen #1:
We werken aan een goede groepssfeer
In een hechte groep maakt pesten minder kans. Als de groepssfeer goed zit, valt er niemand uit de boot en vormen zich minder snel kliekjes. Iedereen voelt zich veilig en betrokken, waardoor pesten sneller halt wordt toegeroepen door de groep zelf. Werken aan een goede groepssfeer doe je een heel jaar lang, maar is bij de start van het werkingsjaar eens zo belangrijk. Het onderzoek van Teachers4Victims (2021, KULeuven) toont immers nogmaals aan dat wie in de eerste tot acht weken een goede basis legt met een groep, daar een heel jaar lang kan op verder bouwen! Je kan het onderzoek en de cijfers terugvinden op ALLESoverPESTEN.be.
Wist je dat …
… de eerste 8 weken van het nieuwe jaar de Gouden Weken worden genoemd? Tijdens deze Gouden Weken leg je immers de basis om een hechte groep te vormen, waarin iedereen zich veilig en goed voelt. Want wie zich goed voelt maakt meer plezier en kan zich gemakkelijker inspannen om te leren, te scoren en te groeien. Een warm groepssfeer is de beste preventie tegen conflicten en pesten.
Kijk mee en laat je inspireren door
… de buddywerking van de Tumult-vrijwilligers. Door vrijwilligers die al gekend zijn met de organisatie te koppelen aan nieuwe vrijwilligers, vinden deze nieuwe vrijwilligers sneller hun weg binnen de organisatie, geraken ze sneller opgenomen in de groep en hebben ze steeds een luisterend oor bij vragen of problemen. Een buddywerking draagt bij tot het vormen van één hechte groep, met minder kans op kliekjes of loners.
Meer goede praktijken van bouwsteen 1
Start elke activiteit/schoolweek met een kort moment om elkaar beter te leren kennen.
Waarom?
Een kennismakingsspel of een ‘energizer’ is leuk om op te warmen. Het stimuleert de creativiteit en nodigt uit tot verhalen! Elke keer leer je wel iets nieuws over elkaar en hoe meer je weet, hoe meer je aansluiting kan vinden bij elkaar.
Aan de slag
Spel “Ik zit in ’t groen en ik hou van…”
We zitten in een kring met één plaats vrijgehouden. De speler links van de vrije plaats schuift een plaats op en zegt daarbij “Ik zit”. De persoon rechts ervan zegt “In ’t groen”. De daaropvolgende persoon rechts vervolgt “En ik hou van… ” en noemt de naam van een andere speler. Deze gaat op de vrije plaats zitten, waardoor nu zijn plaats vrij komt. De buren links en rechts naast deze nieuwe vrije plaats, proberen deze zo snel mogelijk te bezetten en starten met “Ik zit”. Zo vervolgt het spel.
Tip: op het internet vind je heel wat van deze kennismakingsspelletjes of ‘energizers’: laat je inspireren om dagelijks/wekelijks aan de slag te gaan.
Maak tijd vrij om samen kleine en grote successen te vieren.
Basisschool Imelda uit Sint-Jans-Molenbeek viert maandelijks de ‘Toeka’. De hele school komt dan samen om verjaardagen en feestdagen te vieren en om aan elkaar te tonen waarmee elke klas bezig is. Zo houden ze voeling met elkaar en kent iedereen op school iedereen van elke klas.
Waarom?
Samen vieren is altijd leuk! Dit brengt iedereen dichter bij elkaar en zorgt voor verbondenheid. Samen verjaardagen vieren, zorgt ervoor dat iedereen een keertje gevierd wordt.
Aan de slag
Goed begonnen is half gewonnen: plan meteen aan de start van het nieuwe jaar je vieringsmomenten in. Zo staat er alvast naast het drukke (lessen)programma ook heel wat leuks op het agenda om naar uit te kijken!
“Onze maandelijkse vieringen hebben een positieve impact op de algemene groepssfeer, zowel bij het team als bij de leerlingen.”
“Was het echt maar een grapje of was het pesten?”
bouwsteen #2:
We zijn duidelijk over pesten
Voorkomen is beter dan genezen. Maak van bij de start afspraken over pesten. Wat is pesten? Hoe pakken jullie pesten aan als het zich toch voordoet?
Meteen duidelijke afspraken maken, toont dat in jullie organisatie pesten geen plaats heeft en geeft pesten minder kans. Als je iedereen betrekt bij het maken van de afspraken, zijn ze door iedereen ook gekend en worden de afspraken beter nageleefd. Loopt het toch mis, dan hebben jullie een duidelijk plan van aanpak. Iedereen weet bij wie ze terecht kunnen en wat te doen. Op die manier roepen jullie samen pesten een halt toe.
Niet helemaal zeker van het verschil tussen pesten, plagen en een conflict? Lees er meer over op ALLESoverPESTEN.be.
Kijk mee en laat je inspireren door
… de lijn-tegen-pesten van Sporta-kampen. De lijn wordt bij de start van een kamp getrokken op de grond: deelnemers van het kamp stappen over de lijn en engageren zich zo niet te zullen pesten. Op deze manier wordt er een moment gecreëerd waarop duidelijke afspraken over pesten gemaakt worden. Loopt het toch al eens mis, kunnen de monitoren teruggaan naar de lijn en de afspraken die gemaakt werden.
Meer goede praktijken van bouwsteen 2
Bespreek eerst wat pesten is en werk vervolgens uit hoe jullie zullen reageren op pesten
Maak duidelijk en zichtbaar voor kinderen/jongeren, begeleiders en ouders dat jullie ‘nee’ zeggen tegen pesten. Zorg ervoor dat iedereen weet wat pesten is en hoe jullie zullen reageren op een pestsituatie: bespreek duidelijke afspraken over mogelijke acties en wie er wat en wanneer doet. Bekijk vervolgens hoe jullie dit kenbaar en zichtbaar kunnen maken aan iedereen binnen jullie organisatie: affiches, visietekst op de website, ….
Tip: ben je niet zo zeker van wat het verschil is tussen pesten, plagen en conflicten? Check ALLESoverPESTEN.be.
Maak een afsprakenladder
Bij Mast Sint-Andries in Brugge wordt er per klas een afsprakenladder opgesteld. De regel waaraan het meest aandacht wordt gegeven, komt bovenaan te staan. De klasafsprakenladder wordt maandelijks geevalueerd en aangepast in samenspraak met de leerlingen: zo zo kom je snel te weten waar de gevoeligheden binnen de groep liggen en voorkom je dat de afspraken ‘dode letter’ worden.
Aan de slag
Start met een brainstorm over mogelijke afspraken en zorg ervoor dat pesten hierbij zeker aan bod komt. Zoek vervolgens uit welke regels als meest belangrijk worden beschouwd. Beperk je afsprakenladder tot max. 10 regels: zo blijft de focus duidelijk. Zorg ervoor dat de afsprakenladder goed visueel aanwezig is.
Tip: maak ook van de uitwerking een creatieve teaminspanning. Zo zullen de afspraken nog meer gedragen zijn.
“Maak een klasafsprakenladder samen met je leerlingen: samen afspraken maken (ook over pesten) = samen je eraan houden.”
bouwsteen #3:
We vertellen kinderen en jongeren waar ze terecht kunnen
Op maandag 4 november 2024 delen we opnieuw een mooi voorbeeld van een goede praktijk voor bouwsteen #3. Benieuwd? Mis hem niet en schrijf je in op onze nieuwsbrief!
Zorg voor een anoniem en laagdrempelig meldpunt. Voorzie een plaats waar kinderen & jongeren, ouders en alle medewerkers pesten kunnen melden op een veilige manier of bij wie ze hiervoor terecht kunnen. Vertel hen waar ze wat ze mogen verwachten bij het melden en wie er met de melding aan de slag gaat: ook dat zorgt voor vertrouwen en veiligheid.
Wist je dat …
1 op 4 gepeste leerlingen (ref. ALLESoverPESTEN) dit aan niemand vertelt uit angst dat het erger wordt of omdat ze overtuigd zijn dat er niets zal aan gedaan worden. Praten over pesten is nochtans de eerste stap om het probleem aan te pakken.
Tip: op allesoverpesten.be vind je praktische wegwijzers over hoe je concreet aan de slag kan gaan bij de melding van een pestconfict.
Goede praktijken van bouwsteen 3
Installeer een brievenbus op een niet al te zichtbare plaats
Zo kunnen jongeren, ouders of (bege)leiders ongezien en in alle veiligheid iets posten. Vergeet niet te communiceren dat het meldpunt bestaat en waarvoor het kan/mag dienen. Belangrijk is wel om met de meldingen ook effectief aan de slag te gaan. Werk hiervoor op voorhand een duidelijk plan van aanpak uit: wie doet wat en wanneer (hoe snel)?
Voorzie een meldknop op je website
Op de website van het Sint-Jozef Instituut in Tielt staat een meldknop.
Waarom?
Zo kunnen pestsituaties online en anoniem gemeld worden. Iedereen, zowel leerlingen, ouders als medewerkers, kan hiervan gebruik maken.
Aan de slag?
Sommige scholen hebben een meldpunt via Smartschool.
“Pestsituaties worden sneller gemeld als dit anoniem en laagdrempelig kan gebeuren.”
bouwsteen #4:
We geven ouders een plaats
Op maandag 2 december 2024 delen we opnieuw een mooi voorbeeld van een goede praktijk voor bouwsteen #4. Benieuwd? Mis hem niet en schrijf je in op onze nieuwsbrief!
Voorzie op regelmatige basis een informeel ontmoetingsmoment voor ouders. Nodig hen uit om iets te komen drinken een uurtje voordat jullie activiteit eindigt of laat hen deelnemen aan het laatste deel van jullie activiteit. Zo leren ouders jullie, jullie werking en andere ouders kennen op een laagdrempelige manier.
Op deze informele ontmoetingsmomenten, komen ouders te weten wie de aanspreekpunten zijn en creëer je een moment om vragen of zorgen te delen. Zowel voor de ouders als voor jullie, de begeleiding. Je schept een vertrouwensband die het gemakkelijker maakt om in de toekomst ook moeilijkere gesprekken aan te gaan met elkaar.
Tip: er zijn heel wat manieren om ouders meer betrekken bij je werking. Sommige sportverenigingen vragen de ouders soms om te helpen in de sportkantine. Of wat denken jullie van een oudervergadering in de jeugdbeweging, waarbij de ouders een keertje ‘leiding geven’?
Goede praktijken van bouwsteen 4
Organiseer een babbelcafé of ouderreceptie
Organiseer om de 2 maanden een babbelcafé waarbij de ouders een uurtje voor het einde van jullie werking uitgenodigd worden op een hapje & tapje.
Waarom?
De ouders zien jullie werking in actie, slaan een babbeltje met elkaar en krijgen de mogelijkheid om na de activiteit met de begeleiders te praten. Jullie krijgen de mogelijkheid om jullie vragen te delen en te polsen bij de ouders van jullie leden wat er bij hen leeft.
Organiseer een 'kop en hop' voor ouders
GO! Freinetschool De Zonnebloem in Oostende organiseert in samenwerking met de brugfiguur van de stad Oostende een ‘kop en hop’, waar ouders een kopje koffie kunnen drinken als ze hun kinderen naar school brengen.
Waarom?
Deze laagdrempelige vorm van onthaal op school zorgt voor een ontmoetingsmoment waarop ouders elkaar beter leren kennen en er ruimte is om informatie over de school of andere opvoedingsgebonden thema’s te delen. Vooral voor nieuwe ouders blijkt dit erg goed te werken.
Aan de slag
Organiseer op een vast moment (bijvoorbeeld elke 2de vrijdag van de maand) een koffiestandje aan de ingang waar ouders hun kinderen binnenbrengen. Vraag hierbij de hulp van de ouderwerking, zo houden zij ook meteen vinger aan de pols.
“Sinds we koffie aanbieden aan de schoolpoort, komen ouders sneller naar ons bij problemen.”
bouwsteen #5:
We praten over onze gevoelens en leren onze grenzen kennen
Op maandag 6 januari 2024 delen we opnieuw een mooi voorbeeld van een goede praktijk voor bouwsteen #5. Benieuwd? Mis hem niet en schrijf je in op onze nieuwsbrief!
Creëer ruimte om over gevoelens te praten. Door kinderen en jongeren aan te moedigen om over hun gevoelens te praten, help je hen om hun emoties te herkennen, begrijpen en beheersen, wat essentieel is voor hun welzijn en sociale interacties. Bovendien kunnen begeleiders door regelmatig met kinderen en jongeren te praten over hun gevoelens, eventuele problemen of zorgen vroegtijdig herkennen en oplossen.
Zorg daarbij wel voor een veilige omgeving. Bied een vertrouwelijke en ondersteunende sfeer waarin iedereen zich vrij voelt om zichzelf te uiten.
Tip: gebruik visualisaties zoals emoticons of kleuren om kinderen en jongeren te helpen.
Goede praktijken van bouwsteen 5
Introduceer een check-in en een check-out
Bouw een laagdrempelige en veilige manier in je werking in waarbij je regelmatig polst hoe het met je kinderen en jongeren gaat.
Waarom?
Door dit regelmatig te doen, leren ze zich te uiten ook op een moeilijk moment. Door het laagdrempelig te houden, maak je het veilig voor hen en voor jou als begeleider. De kinderen/jongeren geven hun gevoel aan zonder meteen iets te moeten zeggen. Als begeleider kan je zelf inschatten hoe je hiermee verder aan de slag kan/wilt.
Aan de slag
Start je dagelijkse/wekelijkse/maandelijkse werking met een check-in en eindig met een check-out
Maak gebruik van een gevoelensmeter
Jeugd Rode Kruis uit Muizen startte een aankomstritueel op waarbij de kinderen aan de hand van een wasknijper aangeven hoe ze zich voelen die dag. Dat doen ze door hun knijper op een bepaalde plaats op een gevoelsmeter te plaatsen.
Waarom?
De gevoelensmeter levert een dubbele ‘win’ op. De kinderen/jongeren worden gestimuleerd hun gevoelens op een veilige manier te uiten: ze geven hun gevoel aan zonder meteen iets te moeten zeggen. De leiding heeft een beter zicht op de gemoedstoestand van haar leden en kan hiermee rekening houden tijdens de activiteiten.
Tip: pas je gevoelsmeter aan aan de leefwereld van de kinderen: maak het niet te ingewikkeld. Start met basis emoties: vrolijk, onbeslist, verdrietig. Je kan hiervoor kleuren en emoji’s gebruiken.
“Als we weten hoe onze leden zich voelen, kunnen we er rekening mee houden tijdens onze activiteiten.”
bouwsteen #6:
We houden het positief online
Op maandag 3 februari 2025 delen we opnieuw een mooi voorbeeld van een goede praktijk voor bouwsteen #6. Benieuwd? Mis hem niet en schrijf je in op onze nieuwsbrief!
Online of offline: voor kinderen en jongeren gebeurt vandaag alles op beide plaatsen. Zorg dus ook online actief voor een positieve sfeer en maak duidelijke afspraken over wat wel en niet kan online, bij wie ze terecht kunnen als het toch misloopt en wat er dan zal gebeuren. Maak deze afspraken samen met de kinderen/jongeren zelf: zo zijn je afspraken meer gedragen en zullen ze beter opgevolgd worden.
Waarom?
Ook online geeft een warme en goede sfeer minder ruimte tot conflict en pesten. Goede afspraken maken goede vrienden: ook online is voorkomen beter dan genezen. Voed je sociale media daarom zelf met positieve en fijne berichten. Een leuke online activiteit kan bovendien de verbondenheid en betrokkenheid van je leden verhogen. Door kinderen en jongeren zelf te laten meebouwen aan het online luik van jullie organisatie, leer je hen er op een positieve manier mee omgaan en creëer je de mogelijkheid om met hen te praten over de gevaren.
Goede praktijken van bouwsteen 6
Maak een online poll voor afspraken over het online gebeuren
Maak een online poll en bevraag bijvoorbeeld hoe jullie zullen communiceren online (per mail of één WhatsApp-groep per team/klas), het (ongevraagd) delen van foto’s, welke reacties op sociale media jullie wel en niet oké vinden, … Bespreek de antwoorden van de poll in groep en kom zo tot gezamenlijke afspraken. Zorg ervoor dat de afspraken zichtbaar en gemakkelijk terug te vinden zijn.
Verzin een leuke online uitdaging
Bij Chiro Sloratokels uit Merksem speelden ze tijdens de coronaperiode het online spel ‘The Masked Slora’, gebaseerd op ‘The Masked Singer’. Iedereen mocht mee raden wie er in het verkleedpak zat. Zo bleven ze op een leuke manier online verbonden met elkaar.
Aan de slag
Verzin een leuke uitdaging die je online kan delen, ook op momenten als jullie niet samen kunnen komen. Maak een eigen versie van de ‘The Masked Singer’, ‘De Stoel’ of verzin een challenge. Heb je meer tijd? Verzin een online mysterie met verschillende tips dat jullie samen online kunnen oplossen.
“We bedenken grappige online activiteiten: zo blijven we op een leuke manier verbonden ook als we niet bij elkaar zijn.”
bouwsteen #7:
We brengen variatie in spel en les
Op maandag 10 maart 2025 delen we opnieuw een mooi voorbeeld van een goede praktijk voor bouwsteen #7. Benieuwd? Mis hem niet en schrijf je in op onze nieuwsbrief!
Richt je activiteiten zo in dat er veel variatie is: zowel in wat je als activiteit doet, als in hoe je de activiteiten laat uitvoeren (individueel t.o.v. in groep) of wat het eindresultaat is. Ga zo breed mogelijk zodat iedereen al eens aan bod komt en iedereen al eens kan ervaren dat het een activiteit naar hun ‘goesting’ is. Zorg ook steeds voor afwisseling in de verdeling van groepjes.
Waarom?
Door te variëren en veel af te wisselen zal iedereen al eens activiteit ervaren die hen ‘beter’ of misschien net ‘minder goed’ afging. Zo leren kinderen/jongeren dat ieders talenten anders en ook nuttig zijn. Afwisseling in de samenstelling van groepjes zorgt ervoor dat iedereen elkaar beter leert kennen en er een hechtere groep ontstaat.
Tip: talenten ontplooien en groeien gaat met vallen en opstaan. Geef de kinderen/jongeren mee dat fouten maken oké is.
Tip: heb je een activiteit gepland in kleinere groepjes? Gebruik een spel als groepsverdeler voor het vormen van de groepjes, zodat iedereen eens bij elkaar zit en vaste groepjes door elkaar worden gehaald.
Goede praktijken van bouwsteen 7
Organiseer een droom- of wensenfabriek
Plan een activiteit in waarbij je kan polsen naar de dromen, wensen van je kinderen/jongeren: wat vinden zij ‘leuk’ en ‘niet leuk’?
Waarom?
Zo heb je inspiratie voor je activiteiten en kan je zelf de activiteiten inplannen opdat er voldoende afwisseling is. Bovendien werkt het stimulerend als kinderen/jongeren zelf inbreng hebben in de activiteiten.
Reik talentenwisselbekers of talentenmedailles uit
Lentekind Vakantiewerking uit Beerse maakt de talenten van ieder kind zichtbaar door de uitreiking van talentenwisselbekers of talentenmedailles waarbij iedere kind aan bod komen.
Waarom?
Door te focussen op ieders talenten komen alle kinderen aan bod en kan iedereen zich eens speciaal voelen, niet enkel de snelste of de sterkste. Je ontdekt deze talenten het gemakkelijkste als je zorgt voor een gevarieerde aanbod van spelletjes.
“Werken rond ieders talenten zorgt op een creatieve manier voor variatie. Iedereen komt aan bod.”
bouwsteen #8:
We zoeken samen naar een oplossing
Op dinsdag 1 april 2025 (geen grap!) delen we opnieuw een mooi voorbeeld van een goede praktijk voor bouwsteen #8. Benieuwd? Mis hem niet en schrijf je in op onze nieuwsbrief!
Ga in gesprek met je kinderen en jongeren en bespreek wat zij zien zitten. Creëer een kader waarbinnen kinderen en jongeren zelf (met ondersteuning) elkaar kunnen helpen bij problemen: stel een stappenplan op, maak afspraken en voorzie een veilige en rustige plaats waar ze met elkaar in gesprek kunnen gaan. Voorzie wel steeds voldoende begeleiding en opleiding voor kinderen/jongeren.
Waarom?
Waar kinderen en jongeren er voor elkaar zijn, elkaar (onder-)steunen en naar elkaar luisteren, groeit een positief groepsklimaat. Kinderen/jongeren melden problemen sneller bij leeftijdsgenoten, waardoor er minder kans is op pesten en escalatie. Oplossingen aangedragen door de groep worden sneller aanvaard en zijn meer gedragen.
Tip: Vind je niet meteen een oplossing, heb je graag hulp bij het uitwerken van een stappenplan of het installeren van peer support in jouw school of vereniging? Laat je ondersteunen door externe organisaties. Op kieskleurtegenpesten.be/over-kktp/ vind je enkele partners van het Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten die je daarbij kunnen helpen.
Goede praktijken van bouwsteen 8
Start een meter- en peterwerking
Leerlingen uit een lager jaar krijgen een meter of peter aangeduid uit een hogere klas. Doorheen het jaar vinden er activiteiten plaats waarbij de leerlingen kennismaken met elkaar, zoals samen voorlezen of koken. Leerlingen leren niet alleen veel van elkaar, gaandeweg worden ze ook elkaars vertrouwenspersoon op wie ze kunnen terugvallen als het eens moeilijk wordt.
Installeer een peer support caravan
Buso De Passer uit Brugge installeerde op de speelplaats een peer support caravan, waar alle leerlingen welkom zijn bij nood aan een babbel of om een probleem te melden. De peer supporters hebben a.d.h.v. een aantal social scripts verschillende scenario’s geoefend om te leren hoe ze in verscheidene situaties kunnen reageren.
Waarom?
Peer support is een methode van, voor en door jongeren; waar ze er zijn voor elkaar, zorgen voor elkaar, elkaar (onder)steunen en naar elkaar luisteren. Het is laagdrempeliger voor jongeren om terecht te kunnen bij leeftijdsgenoten en bevordert een positief schoolklimaat. Het zorgt voor engagement en verantwoordelijkheid t.o.v. elkaar.
“We merken dat leerlingen sneller naar de peer supporters stappen bij problemen.”
bouwsteen #9:
We praten met elkaar en luisteren naar elkaars mening
Op maandag 5 mei 2025 delen we opnieuw een mooi voorbeeld van een goede praktijk voor bouwsteen #9. Benieuwd? Mis hem niet en schrijf je in op onze nieuwsbrief!
Maak tijd om te praten met elkaar en vooral ook om te luisteren naar elkaar. Geef iedereen de kans zijn mening uit te spreken en gehoord te worden. Als iedereen zich veilig voelt om te kunnen praten en zich gehoord voelt, kunnen onenigheden gemakkelijker uitgepraat worden en is er minder kans op conflicten. Door kinderen en jongeren inspraak te geven, maak je ze mede-eigenaar van jullie werking en is er meer gedragenheid en verbondenheid binnen de groep.
Tip: Op zoek naar een goede methodiek om praten en luisteren in groep te oefenen? De proactieve cirkel zorgt ervoor dat steeds iedereen aan bod komt en gehoord wordt. Hoe vaker je deze toepast, hoe gemakkelijker het wordt.
Wist je dat …
je de proactieve cirkel oefent op een moment dat er vrede is in de groep, dus in je dagdagelijkse werking, bij wijze van spel. Zijn er spanningen in de groep, maak dan gebruik van een herstelcirkel.
Goede praktijken van bouwsteen 8
Speel het afsluitspel “Wat vond jij van vandaag?”
Sluit je activiteit/dag af met een moment waar naar elkaar geluisterd wordt. Speel een afsluitspel. Doe een check-out. Neem deze waardevolle feedback mee naar jullie volgende activiteit.
Aan de slag
Iedereen staat in een kring en geeft in één woord antwoord op de vraag “Wat vond jij van vandaag?”. Je spreekt op voorhand af: je krijgt het woord; je geeft geen reactie op wat je hoort (geen feedback); je mag passen indien je niet wil antwoorden (het is gewoon om uit te wisselen, een korte check-out).
Plan een droomvergadering
Bij de scouts Sint-Jorbertus uit Brasschaat organiseren ze ‘droomvergaderingen’. Op deze speciale vergaderingen vertelt iedereen zijn/haar/hun droom. We luisteren naar elkaars wensen en de leiding haalt hieruit inspiratie om leuke vergaderingen uit te werken en zoveel mogelijk dromen te doen uitkomen.
Waarom?
Praten is niet voor iedereen even gemakkelijk en luisteren is voor niemand eenvoudig: oefening baart kunst! Door kinderen en jongeren inspraak te geven, maak je ze mede-eigenaar van jullie werking en is er meer gedragenheid en verbondenheid binnen de groep.
Aan de slag
Gebruik ook hier de methodiek van de proactieve cirkel zodat iedereen aan bod komt en iedereen gehoord wordt. Ieders mening telt!
“We merken dat onze leden meer genieten van vergaderingen als ze inspraak hebben.”
bouwsteen #10:
We geven elkaar complimenten
Op maandag 2 juni 2025 delen we opnieuw een mooi voorbeeld van een goede praktijk voor bouwsteen #10. Benieuwd? Mis hem niet en schrijf je in op onze nieuwsbrief!
Neem een positieve houding aan t.o.v. kinderen/jongeren: bevestig hen in wat ze goed doen. Geef hen complimenten en leer hen ook complimenten te geven aan elkaar. Bouw hiervoor in je werking geregeld momentjes in.
Waarom?
Complimentjes krijgen is leuk en werkt aanmoedigend. Complimentjes geven stimuleert kinderen om na te denken over elkaars sterktes en om elkaar meer te waarderen. Deze positieve aanmoedigingen zorgen voor een warme groepssfeer, waarin pesten minder kans maakt.
Tip: oefening baart kunst. De eerste keer verloopt misschien een beetje stroef, maar hoe vaker je dit oefent hoe gemakkelijker je elkaars positieve kanten opmerkt. Probeer het maar!
Maak een complimentenboom
Aan de slag
Zoek een geschikte plaats waar jullie complimentenboom kan staan of hangen. Voorzie boomblaadjes waarop je complimenten kan schrijven. Denk samen na over mogelijke complimenten en schrijf ze op de blaadjes. Verdient iemand een compliment of heeft iemand nood aan een complimentje? Laat hem/haar/hen het desbetreffende blaadje van de boom halen. Voorzie ook regelmatig een moment om elkaar een complimentenblaadje van de boom te geven, waarbij iedereen een compliment geeft en krijgt.
Maak een complimentenmuur
Complimentjes geven aan elkaar doet niet alleen deugd, maar is ook leuk: gratis te geef en onbetaalbaar om te krijgen! Speelplein ‘t Pleintje uit Krombeke maakte een grote krijtmuur als een complimentenmuur. De kinderen trekken elke week een naam uit de pot en schrijven een complimentje voor die persoon. Zo komt iedereen aan de beurt. Een leuke, wekelijkse activiteit.
Aan de slag
Zoek een geschikt plaats voor je complimentenmuur. Met een laagje bordverf maak je de muur beschrijfbaar met bordkrijt, schilder je met magneetverf dan kan je de complimentjes met magneetjes ophangen. Bedenk een leuke activiteit om de complimentjes te geven en zorg ervoor dat iedereen een leuk compliment ontvangt.
“Complimentjes geven aan elkaar doet niet alleen deugd, maar is ook leuk: gratis te geef en onbetaalbaar om te krijgen!”
Meer informatie om te werken met de 10 bouwstenen?
Wil jullie organisatie de bouwstenen mee actief verspreiden onder jullie lokale verenigingen of intern in jullie werking? Geef ons een seintje via info@kieskleurtegenpesten.be en we voegen je toe aan onze lijst met superverspreiders. Zij ontvangen de communicatie van de bouwstenen eerder om ze simultaan met het netwerk te kunnen verspreiden op de eerste maandag van maand (behalve in schoolvakanties). Laat ons weten wat jullie nodig hebben om samen werk te maken van een jaar lang Kies Kleur tegen Pesten.
Een vraag voor Kies Kleur tegen Pesten?
Contacteer de webshop bij vragen over bestellingen of producten uit onze webshop.
Heb jij een warm hart voor het Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten en wil jij ons graag steunen?
Alle financiële steun, giften en sponsoring zijn welkom en bespreekbaar.
Contacteer de organisatie voor alle andere vragen.